Didim Apollon Tapınağı

Didim Apollon Tapınağı inşası MÖ 6. yüzyılın ortalarında başladı. Arkaik dönemin en büyük ve en önemli İon tapınağı olan Efes’teki Artemis Tapınağı (Artemision) ve Samos’taki Hera Tapınağı (Heraion) ile birlikte  ünlü mimarlar Efesli Paionius ve Miletli Daphnis tarafından tasarlanmıştır.  Tapınağın mimari parçalarının heykelsi dekorasyonu özellikle ilgi çekicidir. Tapınak önündeki  sütunların alt tamburları, dansçıları temsil eden kabartma figürlerle, mitolojik yaratıklarla süslenmiş ve Gorgo’nun apotropeik figürü tapınağın arşitravında betimlenmiştir.

Dipteral planlı tapınak derin bir sundurma (pronaos) ve bir açık hava celladan oluşmaktadır. Cella’nın arkasında Sikyonlu heykeltıraş Kanachos tarafından yapılan Apollon kült heykelinin sergilendiği bir naiskos (küçük tapınak) bulunur. Doğuda tapınağın önünde dairesel bir sunak, bir çeşme ve iki stoa yer alır.

Başlangıçta 122 devasa İyonik sütun bulunmaktayken günümüze  sadece üçü bozulmadan ulaşmıştır. MÖ 2. yüzyıla tarihlenen sütunlar 20 m yüksekliğinde (altı katlı bir binanın yüksekliği) ve tabanında 2 m çapındadır. Düşen sütunların tamburları bile etkileyici boyuttadır ve tabanlarında güzel oymalar yer alır.
Tapınak bir bütün olarak 27,5 m yüksekliğindedir ve 14 basamak üzerinde inşa edilmiştir.

Cella’nın batı ucunda, adyton’a sadece rahiplerin ve kahinlerin erişebileceği büyük bir merdivene açılan üç kapı vardır.  Adytonun içinde kült heykeli ve kutsal pınarı barındıran küçük bir naiskos (şapel) vardır. Apollon rahibesinin kehanetlerini söylediği yer burasıdır.
Didyma, iç mekanlarının çeşitliliği ve karmaşıklığı açısından benzersizdir.
1979’da, adytonun yüksek iç duvarlarına kazınmış ince, zar zor görünen çizgiler keşfedildi. Bunların tapınağın tam ölçekli olarak işlenmiş gerçek taslağı olduğu düşünülmektedir. Muhtemelen inşaatı tamamlamak için gereken birkaç yaşam süresi boyunca bir rehber görevi görmesi için mermerin yüzeyine tam olarak çizilmiştir.

Apollon Tapınağı’nın bahçesinde sağda yer alan Medusa‘nın taştan oyulmuş başı, Didyma’nın çok önemli ve pitoresk sembolüdür.