Ağlasun-Sagalasos Ören Yeri

Burdur ili, Ağlasun ilçesi Güneybatı Torosların güneye bakan yamaçları üzerinde 1490-1600 metreler arasında yer alır. Ağlasun İlçesine 7 Km. Burdur İline 35 Km. Uzaklıkta olup, asfalt yolu bulunmaktadır. Sagalassos topraklarında arkeolojik tarih, günümüzden 12bin yıl öncesine dayanır, ancak kentin yazılı kaynaklardan bilinen tarihi, Büyük İskender’in M.Ö. 333 yılındaki fethi ile başlar. İskender’in ölümünün ardından kent, kısa bir süre seleukosların idaresinde kalır.

Ören Yeri Kronolojisi

M.Ö. 281 itibariyle, Seleukoslar’ın kontrolü altına girer. M.Ö. 188-133 yılları arasında Attaloslar’ın Bergama Krallığı’nın parçası olur. M.Ö. 129’dan itibaren çeşitli Roma eyaletleri içine dahil edilen Sagalassos, son olarak M.Ö 39’da Roma’nın Galatya eyaletinin en önemli kenti olur. M.S. 5.–7.yy.larda, ardı ardına gelen depremler ve özellikle Arap saldırıları ile bölgenin nüfus yitirmesine paralel olarak Sagalassos terk edilme sürecine girer.

Sagalassos antik kenti, büyük ölçekli bir hinterland kenti olarak, liman kentlerinden önemli farklılıklar gösterir. Sagalassos araştırma projesinin geniş kapsamlı disiplinlerarası çalışmaları ile, bu nitelikte bir kentte, mimarlık, üretim, tüketim, ticaret ve yaşam, hakkında detaylı kanıtılar elde edilmekte ve böylelikle tarihin az bilinen yönlerine ışık tutmaktadır.Kent ayrıca yaklaşık 1000 yıl boyunca devam etmiş bir seramik üretim merkezi olmak bakımından çok önemlidir.

Sagalassos’ta üretilmiş seramiklerin sadece Anadolu içine değil, Avrupa, Ortadoğu ve Afrika’nın önemli antik kentlerine ticaret yoluyla ulaştığı bilinmektedir. Tarihlenebilen Sagalassos seramikleri, bu sebeple bilimsel açıdan da önem taşırlar.Sagalassos ve bölgesinin bir diğer önemli özelliği, bölgede Erken Demir Çağı’ndan, Helenistik Dönem’e geçiş hakkında az bilinen noktaları aydınlatacak kalıntılara sahip olmasıdır.

Erken Demir Çağında, yerleşimin, mevcut anıtsal kent merkezinin güneybatısında yer alan Tepe Düzen üzerinde yer almış olduğu, daha sonra muhtemelen su sıkıntısı sebebiyle, Sagalassos’un, kazılarla açığa çıkarılan yamaçlara taşındığı tahmin edilmektedir.Aynı zamanda, Sagalassos bölgesi, Geç Antik Dönem’den Bizans Dönemi’ne geçiş ve Orta Bizans Dönemi’ne kadar olan tarihi sürecin daha iyi tanınması açısından da bilimsel potansiyele sahiptir.

Sagalassos’un en önemli şansı, terk edilmesinin ardından kısa sürede erozyon tabakaları altında neredeyse, el değmeden korunmuş olmasıdır. Bunda ulaşımının kolay olmayışı da etkili olmuş olmalıdır.