SON GÜNCELLEME
Bu yazı en son [last-modified] tarihinde güncellendi.
“Karavan Donanım ve Sistemleri ” yazı dizimizin ikinci alt başlığı olan Karavan Su Sistemleri başlıklı yazımıza hoş geldiniz. Bundan önce Karavanda Enerji Üretimi konusu tüm ayrıntıları ile ele almıştık. Bu yazımızda da konunun derinlerine inme niyetindeyiz. Keyifli okumalar diliyoruz.
Karavan hayatında su ihtiyacı, üzerinde ekstra önlemler almamız gereken bir konu haline gelir. Ne yazık ki Karavanımız içerisinde, evlerimizde olduğu gibi dur durak bilmeden akabilen bir musluğa sahip olamayacağız. Her ne kadar büyük bir su deposuna sahip olursak olalım sürekli tükenme olasılığı söz konusu. Dolayısıyla yazımıza daima Karavanlarımızda su tasarrufu sağlayacak çözümleri temel alan örneklemelerde bulunacağız.
1. HİDROFOR SEÇİMİ
Su deposu Karavanın üzerinde yer alan karavanlarda (soğuk su sistemlerinde) hidrofor kullanmayanlar da olabiliyor ancak hidroforsuz su kullanımı çok ciddi su kayıplarına sebep olur, su tasarrufu yapmamıza engel teşkil eder. Ayrıca su deposunun karavan üzerinde olması güvenlik açısından da uygun değildir.
Hidrofor şart!
Karavan Su Sistemleri ‘nin olmazsa olmazlarından biri Hidroforlardır. Karavanda özellikle sıcak su sistemi kullanılacaksa Hidroforsuz sıcak su sistemi kurulabilmesi olanaksızdır. Soğuk su sistemindeki avantajı ise daha çok su tasarrufu ile alakalıdır.
Hidrofor Su Tasarrufuna nasıl katkı sağlar?
Hidrofor kullandığımızda su tesisatımızda sabit bir lt/dk debi elde ederiz. Böylelikle duş başlığımızdan tutun da mutfak ve tuvalet lavabomuzda yer alan musluklarımızda su tasarrufu sağlayan başlıklar kullanmamızı sağlar. Suyu püskürterek verilmesini sağlayan bu nozzle ‘lar (musluk başlıkları) suyun fazladan boş yere akmasına engel olur, kullanılacak ürünün kalitesine göre %80 ‘e varan su tasarrufu sağlamak mümkün. Musluk ucu Nozul çözümleri ile ilgili aşağıda örnekler vereceğiz bunları inceleyebilirsiniz.
Hidrofor Kapasitesini Belirleyin
Hidroforlar sağladıkları debiye (lt/dk) göre fiyatları değişir. Debi miktarı arttıkça fiyatlar da artar. Haliyle tıpkı Güneş Paneli seçerken yaptığımız gibi ihtiyacımızı doğru bir şekilde belirleyerek, uygun kapasitede bir hidrofor almalıyız. Aksi halde elimizde sistemimiz için yetersiz bir sistem basıncı üreten bir hidrofor olur. Veya ihtiyacımızdan çok daha fazla basınç üreten fazladan masraf ettiğimiz bir hidrofora sahip oluruz.
Kaç Lt/Dakika ?
Karavan tarzınız nedir? Kısa süreli konaklamalar yapıyor ve çevrede daima elektrik, su şebekesi barındıran yerlerde konaklıyorsanız, karavan içerisinde duş kullanmayacaksanız, çamaşır veya bulaşık makinası çalıştırmayacaksanız, yüksek kapasitede bir hidrofor sizin için gereksiz bir yatırım olacaktır.
Ancak Karavan’ım benim evimdir, hayatımdır diyorsanız ihtiyacınız olacak en uygun seçenek 10 ile 20lt /dk arasında kapasiteye sahip bir Hidrofor tercih etmeniz olacaktır.
Sistem Basıncına dikkat edin!
Çamaşır makinalarının çalışması için minimum 1 Bar basınç gereklidir. Bu rakam Bulaşık makinaları için minimum 0,5 bar‘dır. Ancak Üreticileri tarafından, bu cihazların minimum basıncın üzerinde çalıştırılmaları tavsiye edilir. Dolayısıyla karavanınızda çamaşır makinası çalıştıracaksanız yaklaşık 3 bar basınç elde etmelisiniz.
%98 Tasarruf sağlayan Nozullar kullanın
Verdiğimiz bu örnekte Altered:Nozzle görüyorsunuz. Altered adlı firmanın geliştirdiği bu üründe %98 ‘e kadar su tasarrufu sağlamak mümkün. 3 farklı su moduna sahip, 1. kademede bardağınıza veya bir kaba rahatlıkla su doldurabilir bir akış sağlayabiliyor, 2. kademede su duş başlığından hallice püskürtülerek veriliyor. 3. kademesinde ise su neredeyse atomize hale geliyor. Tanıtım videosunu aşağıya bırakıyoruz. Bu arada ürünü satın almak isterseniz şayet Dünyanın her yerine gönderim sağlıyorlar.
Bu ürün şüphesiz büyük bir tasarruf sağlıyor ancak yatırım olarak biraz maliyetli. Yerli bir çözüm arzu ediyorsanız şayet %98 olmasa da %30 tasarruf sağlayan duş ve musluk başları için Nozul bulmak mümkün. Ancak şunu kesinlikle belirtmeliyiz ki öyle veya böyle Karavanda tüm batarya ve duş başlıklarınız tasarruf sağlayan başlıklar olmak zorunda. Bu konunun üzerinde mutlaka durmazı tavsiye ediyoruz. Söz konusu olan 100 LT kapasiteli temiz su deponuzdan yukarıdaki ürünle 98 litreyi veya yerli çözümlerle 30 litre suyu boşuna atmaktan kurtarıyorsunuz. Tahmin edersiniz ki Karavan hayatında bu rakamlar çok ciddi farklar yaratır.
2. SU DEPOLARI
Karavan Su Sistemleri ‘nde en az iki adet depo olmak zorunda. Bunları Temiz su deposu ve kirli su deposu olarak ayırmalıyız. Konu alırken biz de bu iki depo türünü farklı başlıklar altında ayrı ayrı ele alacağız.
Temiz Su Deposu
Karavanda tüm temiz su ihtiyaçlarımızı karşılayacağımız depo olacaktır. İlk başlıkta konu aldığımız hidrofor ile suyu depodan çekip tesisatımız üzerinden batarya/musluk, duş başlığı, çamaşır makinası, bulaşık makinası gibi yerlerde kullanırız.
Atık Su Deposu
Genelde Temiz su tankımızın kapasitesiyle aynı hacimde bir de atık su tankına ihtiyacımız olur. Ancak yine bir tavsiyede bulunacağız. Atık su tankınızı Temiz su tankınızdan daha küçük tutmayı düşünebilirsiniz. 100 litrelik bir atık su tankı ihtiyacınızı fazlasıyla görmeye yetecektir.
Peki ama neden?
Su tüketimizin tamamı atık depo haznesine gitmeyecek sebeplerden bir tanesi bu. Yemek yapmak, içmek için veya başka bir kaba doldurup kullandığımız su atık su deposuna gitmeyecek. Dolayısıyla birebir temiz su deposu hacminde bir atık su deposuna ihtiyaç duymayacağız. Elbette atık su deposunun büyük olması onun daha geç dolmasına daha uzun aralıklarla boşaltmamızı gerektirmesini sağlar, hiç şüphesiz bu bir nimet. Ancak bizim çok farklı bir önerimiz var!
Atık Suyu Kontrol Edin
Atık suyumuz her zaman tehlikeli atık sınıfında olmaz. Bazen sadece suyla duş alırız . Bulaşıklarımızı soda, karbonat ve sirke ile yıkarız. Çamaşırlarımızı soda ve boraks ile yıkarız. Haliyle atıklarımız kimyasal değil organik bileşenlerden meydana gelir. Böyle durumlarda atıklarımızı farklı bir tahliye kanalıyla yakınlarımızda yer alan mazgallara bir hortum yardımıyla sevk edebiliriz. Böylelikle atık su depomuzu gerçekten doğaya zararlı atık su ile doldurmuş oluruz.
Tavsiye: Ek Atık Tahliye Kanalı Oluşturun
Normalde Karavanımızda tüm lavabo ve giderler doğrudan atık deposuyla bağlanır. Bizim size önerimiz her bir gider için bir T boru ve her bir T boru için iki tane vana kullanıp tahliye edilecek suyun nereye gideceğini siz kontrol edin.
T borunuzun bir tarafı Atık Su Deponuza giderken bir diğeri başka bir hat üzerinden aracın dışına bir hortum yardımıyla tahliye edilebilir hale gelsin.
Böylelikle tehlikeli atık sınıfında olmayan atığınızı yakınlarınızda bulunan bir mazgal ile kanalizasyon hattına veya doğrudan toprağa boşaltabilirsiniz. Ancak altını tekrar çizmekte fayda var! Sadece deterjan kullanımı dahi bir atık suyu tehlikeli atık su sınıfına sokar. Yalnızca %100 biyolojik olduğundan emin olduğunuz su atığını doğrudan toprağa boşaltabilirsiniz.
Atık Su Deposunu sık sık boşaltın
Gerek koku ve hijyen sorunu yaşamamak için gerekse karavan su tesisatınızın sağlığı için atık su deponuzu sık sık boşaltmanız içerisinde uzun süre su tutmamanız gerekir. Hatta bazen atık su deposu temizliği için özel olarak satılan ilaçlar ile atık su deponuzu bu ilaç ve temiz su ile doldurup bir kaç kez boşaltmanız temizlemenizi sağlayacaktır.
3. SU ISITMA SİSTEMİ
Duş ve mutfakta sıcak su ihtiyacımızı karşılamak için Boiler olarak bilinen Butan/Propan (tüp) gaz ile çalışan ısıtıcı sistemleri kullanırız. Karavandaki tüm sıcak su ihtiyacımızı bu sistemler tek başına karşılamaya yeterlidir. Su sıcaklığı bu sistemde ayarlanabilir, bir yandan sıcak su kullanılırken bir yandan sistem suyu ısıtmaya devam eder. Bu sistemlerde 30-70 santigrat derece arasında su elde etmek mümkündür.
Yaklaşık 2,5 bar basınç ile su verme kapasitesine sahiptir. Bu basınç, yüksek oranda soğuk su ile karışım olacağı için Duş ve Musluk Bataryalarımızda kullanmak için yeterli bir basınçtır.
10 litre kapasiteli bir Boiler karavanınızda rahatlıkla sıcak su ile duş almanız için yeterli olur.
4. SU TESİSATI
Su Tesisatı konusunda dikkat etmeniz gereken bazı püf noktaları var. Bunlardan en önemlisi sıcak su ve soğuk su tesisatının birlikte (yanyana) iletildiği durumlarda özellikle sıcak su taşıyan borunun iyi bir şekilde izole edilmesi gerekir. Bu izolasyonun amacı karavanımız içerisinde sıcak su tesisatının gittiği bölgelerde yoğuşmalar meydana gelip çürüme, kokuşma, bakteri üremesine mani olmaktır.
Karavanınızı kendiniz yapıyorsanız şayet sıcak su tesisatınızı güzelce izole edin. Yaptırıyorsanız şayet, tesisatı yapanlara sıcak su borularını izole etmelerini önemle belirtin.
Katkıda Bulunun
Yorum alanında görüşlerinizi belirterek, Karavan Su Sistemleri konusunda deneyimlerinizi paylaşarak karavan severlere destek olun.
