Gölge ile yön bulma
Burada sizlere gölge ile yön bulma yöntemlerinin tamamını sunacağız. Birkaç denemeyle rahatlıkla bu yöntemlerden bir veya bir kaçını rahatlıkla uygulayabildiğinizi göreceksiniz.
Güneşten Yararlanılarak Yön Bulmak
Doğada güneşten yararlanarak birkaç şekilde yön bulunabilir. Bunlar, yıl içerisinde gece ile gündüz süresinin eşit olduğu 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde ortaya çıkan ( Ekinoks) Güneş’in ufuk çizgisinin üstüne çıktığı doğduğu taraf tam doğu iken, aynı gün ufuk çizgisinin altına indiği- battığı taraf tam batıdır. Ayarı doğru bir saatle işe başlanır. Önce saatimizin akrebinin güneşe doğru tutarız. 12 sayısı ile akrebin oluşturduğu açının açı ortası bize güneyi bildirir. Bu kural Kuzey yarım küre için geçerlidir. Sağ kolumuzu doğu’ya doğru uzatırsak, solumuz batı, önümüz kuzey ve arkamız güney yönünü gösterir. Yönler bu şekilde belirlenmiştir.
Güneşin gün içerisinde ufuk üzerindeki zahiri hareketine bakarak kabaca yön tayininde bulunulabilir. Şöyle ki;
- Güneş sabah 06.00’da doğu yönünü gösterir.
- Güneş saat 09.00’da güneydoğu yönünü gösterir.
- Güneş saat 12.00’da güney yönünü gösterir.
- Güneş saat 15.00’da güneybatı yönünü gösterir.
- Güneş saat 18.00’da batı yönünü gösterir.
Bir başka yöntem ise güneş, öğle vakti tam tepedeyken yere diktiğimiz çubuğun gölgesini ölçeriz. Bulduğumuz en kısa gölge uzunluğu kuzeyi karşı tarafı da güneyi gösterir. Yüzümüzü kuzeye dönersek sağ taraf doğuyu sol taraf da batıyı gösterir. Güneşli bir günde bileğimizdeki kol saati yardımı ile yön tayin edebiliriz. Saatin akrebi güneşe döndürülür. Saatin 12 rakamı ile akrebin oluşturduğu açının açıortayı (açının tam merkezinden geçen çizgi) güney-kuzey hattıdır. Güneş tarafı güney yönüdür.
Gölge Yöntemi ile Yön Bulma
Yöntem 1:
Yaklaşık 1 m uzunluğunda bir çubuğu yere diker daha sonra gölgesini izleriz. Öğle saatlerinde gölgenin en kısa olduğu andaki yönü kuzeyi gösterir. Güney Yarım kürede ise güneyi gösterir. Bu gölgenin tam zıt yönü ise güney yönüdür yani kuzey yönünün aksi istikametidir.
Yöntem 2:
Parlak güneşli bir günde bir sopa ve gölgesi yardımı ile de yön tayini yapılabilir. Sopa yere dik bir şekilde yerleştirdikten sonra yerde oluşan ilk gölge izi boylu boyuna toprağa (çizilir) işaretlenir bu çizgi aşağıda 1 nolu görselde gri çizgi ile gösterilmiştir bu çizgiyi toprak üzerine gölge boyunca çizin. Takribi 15 dk sonra gölge yer değiştirir. Oluşan yeni gölge izini tıpkı 1 nolu görselde yaptığınız gibi 2 nolu görseldeki gibi yeniden işaretleyin. Yerde oluşturduğumuz bu iki yardımcı çizgiye dik şekilde 3 nolu görselde gri çizgileri kesen siyah çizgi gibi bir çizgi daha çizin. Bu çizilen üçüncü ve son çizgimizin sol tarafı gösteren tarafı Doğu‘yu, sağ tarafı gösten tarafı Batı‘yı gösterir. Çizdiğimiz üçüncü yardımcı çizgi (3 nolu görselde siyah çizgi ile gösterilmiştir) ok yönü Kuzey‘i tam ters yönü ise Güney‘i gösterir.
Yön bulma yöntemleri ile ilgili bildiğiniz farklı yöntemler varsa bunları yorum alanında belirtebilirsiniz.
Yolda kalmayın, kamprota ile kalın.
