Çakmak Hattı
Pek bilinmeyen Çakmak Hattı ‘nın hikayesini duyunca çok şaşıracaksınız. Bu hat 2. Dünya Savaşı Sırasında Türkiye’yi Nazi Almanyasından Korumak İçin yapılmış bir savunma hattıdır. Yapımında Fransızların Majini Hattı örnek alınmıştır.
Trakya’da bulunacak ve beton ile çelik karması bir savunma merkezi olacak hattın planını dönemin Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak hazırlamıştır. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, ” Savaş, oldum olası toprak üstünde yapılır ve toprak üstünde kazanılır, yahut kaybedilir. Hat ne kadar güçlü olursa olsun ömrü, bir muharebenin ki kadar kısadır. Ben milletimin parasını bir kapris uğruna toprak altına yahut betona gömdürmem.” diyerek plana karşı çıkmıştır.
Mustafa Kemal Atatürk’ün 10 Kasım 1938 tarihinde vefat etmesinin ardından İsmet İnönü cumhurbaşkanı olmuş, 2. Dünya savaşı başlamıştır.
Savaş Almanya’nın Polonya’yı işgali ile başlamış, yaşananlar çok kısa sürede bütün Dünya’da yayılmış ve yaklaşık 65 milyon insanın ölümüne Dünya korku ve dehşet içinde tanıklık etmiştir.
Türkiye’de ise henüz 1. Dünya Savaşı’nın etkileri atlatılamamış, Almanya, Sovyetler Birliği, İngiltere gibi ülkelerin ısrarcı baskılarına rağmen tarafsız kalınmıştır.
Savaşın başlamasıyla birlikte Almanya’nın ilerleyişi, Türkiye’yi tedirgin etmiş Mustafa Kemal Atatürk’ün karşı çıktığı Çakmak Hattı kurulmuştur.1941 yılı Şubat ayında Bulgaristan Almanlar tarafından işgal edilmiştir. Hemen adından Yunanistan ‘ın işgali ile bu hat savunma işlevini yitirmiştir. Savunma hattı Bulgaristan’dan gelebilecek saldırılara göre düzenlendiği için artık Yunanistan sınırında da komşumuz olan Almanya Meriç Nehri’nin aşağı kısmından saldırırsa Trakya’nın kuzey sınırı boyunca uzanan Çakmak Hattı ile irtibat kesilecekti. Bu yüzden İsmet İnönü, Çakmak Hattı’nı tahliye ettirmiş ve orduyu Çatalca hattına çekmiştir.
Bir kısmı büyük, bazıları ise küçük olan askeri koruganlardan oluşan hat Durusu (terkos gölü) yakınlarından başlayıp Büyükçekmece’ye uzanan iki hat olarak planlanmıştır. Hatta olası bir saldırıda Tankların İstanbul’a girişini engellemek ya da yavaşlatmak için beton tank engelleri de yapılmıştır.Yılda ancak 380 bin ton çimento üretilmiş ve hattın inşaatı yetersizlikten dolayı fazla ilerleyememiştir. Şuan metruk halde bulunan bu askeri yapılardan bazılarını Büyükçekmece’de Mimar Sinan eseri olan Kanuni Sultan Süleyman köprüsünün ayaklarında da görebilirsiniz.