Bergama Gezilecek Yerler Listesi hazırlarken pek zorlanmadık. Günümüz İzmir ili bir ilçesi olan Bergama, yani antik dönemde ismi ile Pergamon’un tarihi o kadar derin ki her köşesinde bir yaşanmışlık var. Kentte ilk yerleşim MÖ 7. yüzyıl ve hatta daha eskisine dayanıyor. Ancak tam anlamıyla gelişmiş bir kent varlığı izleri Hellenistik dönemde başlıyor.
MÖ 3. yüzyılda Büyük İskender’in ölümünün ardından toprakları generalleri tarafından paylaşılır. Trakya’yı alan Lysimakhos, saray hazinesini Philetairos ile birlikte Pergamon’a gönderir. Lysimakhos’un ölümüyle de kent yönetimi tamamen Philetairos’a kalır. Kent surlarını güçlendirmekle başlayan Philetairos ve ardından gelen yöneticiler Pergamon’u kısa sürede Hellenistik dönemin en güçlü kentleri arasına sokar. Anadolu’da baş gösteren Galat tehlikesi Pergamon’u sürekli olarak yıpratır ve Roma’nın desteği kesilir. Sonuç olarak da III. Attalos Pergamon kent devletini miras yolu ile Roma’ya bırakır.
İlk olarak buradaki kalıntıları 1870’lerde Batı Anadolu’da yol yapımı için bölgeye gelen Alman mühendis Carl Humann fark etmiştir. Osmanlı devleti ile bir anlaşma yaparak 1878’de burada kazılar gerçekleştirmiş ve çıkan eserleri büyük ölçüde Berlin’e taşımıştır. Berlin’de Pergamon adı ile yalnızca buraya özel bir müze kurulmuştur. Pergamon, 2014’te Dünya Mirası olarak ilan olmuştur. Gelin Bergama Gezilecek Yerler listesine birlikte göz atalım.
Bergama Müzesi
Merkezdeki konumu ile ulaşımı oldukça kolay müzede ağırlıklı olarak Hellenistik ve Roma eserleri yer alıyor. Arkeolojik eserlerin büyük çoğunluğunu Akropol, Asklepion, Kızıl Avlu ( Serapeion), Musalla Mezarlığı alanından çıkartılan eserler oluşturmaktadır. Ayrıca akropolden çıkan ve Berlin’e taşınan birçok heykelin yazıtlı kaideleri buradadır. 08:30 ile 18:30 saatleri arasında açık olan müzeye giriş 2022 yılı itibari ile 15 TL . Ayrıca Müze kart geçerlidir.
Asklepion Kutsal Alanı
Asklepios Antik Yunan panteonundan Apollon’un oğlu, sağlıkla ilişkilendirilen şifa tanrısıdır. Öyle ki Antik Yunan sonrası dönemleri de etkilemiş, Asklepiades adı ile bir hekimlik loncası doğmuştur. Bugün de adını çok iyi bildiğimiz Hipokrat dahil tüm antik hekimler Asklepios oğulları olarak nitelenir. Tanrı Asklepios’un yılanlı asası günümüzde tıp, eczane gibi alanlarda sembol olarak kullanım görmektedir.
Asklepion’a gelecek olursak; M.Ö IV.yüzyılda Pergamon akropolünün eteklerinde sağlık tanrısı Asklepios adı ile bir tedavi merkezi kurulmuştur. Günümüzde burada yer alan mimari kalıntılar ise M.S II.yüzyıla Roma İmparatoru Hadrian dönemine tarihlenmektedir.
Kutsal Alana giriş Via Tecta adı verilen yaklaşık 1 km uzunluğunda üstü örtülü sütunlu kutsal yol ile sağlanmaktadır. Kutsal yolun sonunda bir propylon (anıtsal giriş) yapısı alana girişi sağlar. Girişin sağ tarafında kütüphane binası, girişin solunda ise tapınak yer alır. Anıtsal giriş kuzey, güney ve batı yönleri sütunlu galeriler ile çevrili bir avluya çıkar. Avlunun kuzeybatısında yaklaşık 3.500 kişilik tiyatro ve güneydoğusunda ise yuvarlak planlı tedavi binası yer almaktadır. Avlunun batısında şifalı olduğu düşünülen su kaynakları, erken dönem tapınağı ve uyku odaları mevcuttur.
Asklepion’u kütüphanesi ve bir tiyatrosu ile uyku odalarının olduğu, çeşitli şifalı otlar, sular ve çamur banyoları ile tedavilerin yapıldığı, fizyoterapi seanslarının uygulandığı bir kaplıca kompleksi olarak tasvir edebiliriz.
Antik Roma’nın en önemli hekimlerinden Galen Pergamon’da doğmuş ve Asklepion’da tedavi yöntemlerini uygulamıştır. Galen tarihte ilk fizyolog olarak kabul görür.
08:30 ile 18:30 saatleri arasında açık olan müzeye giriş 2022 yılı itibari ile 70 TL . Ören yerinde ayrıca Müzekart geçerlidir.
Asklepios hakkında daha fazla bilgi için; ” https://aktuel.kamprota.com/asklepios-kimdir-saglik-ve-tibbin-tanrisi ”
Red Hall Basilica ( Mısır Tanrıları Tapınağı)
Kırmızı Bazilika ya da Serapeion Tapınağı da denmektedir. Akropolün eteklerinde, ovalık kesimde, bugünkü Bergama yerleşiminin içinde yer alır. Roma İmparatoru Hadrianus zamanında (M.S.117-138) Mısır Tanrıları Serapis, İsis ve Harpokrates adına inşaa ettirildiği düşünülmektedir. Tek tanrılı dine geçildiğinde Aziz Johannes’e adanarak kiliseye çevrilmiştir. İncil’de bahsi geçen Anadolu’nun ilk 7 kilisesinden birisidir.
08:30 ile 18:30 saatleri arasında açık olan müzeye giriş 2022 yılı itibari ile 15 TL . Ayrıca Müze kart geçerlidir.
Pergamon Antik Kenti
Bergama akropolü, Bakırçay ovasına hakim konumda, savunmaya elverişli bir tepede yer alır. Ayrıca halkı besleyecek düzlük alanlar ve su kaynağı buranın seçiminde etkili olmuştur. Akropole özel araç ile ya da teleferikle ulaşım sağlanıyor. Teleferik fiyatlarının biraz fazla olduğunu söyleyelim. 2022 yılı için kişi başı 100 lira. Ayrıca buraya aracınızı park ettiğinizde park ücretleri için bir tabela görüyorsunuz ancak bizden bir şey isteyen olmadı. Akropole aracınız ile çıkacaksanız tepeyi dolanarak çıkıyorsunuz. Yol boyunca Kestel Baraj gölü manzarasın da ayrı bir keyifli.
Pergamon Antik Kenti’nin en tepesi yukarı kent saraylar mahallesidir. Antik dönemde burada Athena Tapınağı, Zeus sunağı, silah depoları, Attalos’un sarayı, kütüphane, Tiyatro ve Dionysos Tapınağı gibi yapılar yer almaktaydı. Bugün bunlardan yalnızca tiyatro günümüze ulaşmayı başarmıştır. On bin seyirci kapasitesi ile antik çağın en dik tiyatrosudur. Galat zaferi anısına yapılan ve tanrılarla devlerin savaşını konu eden frizleri ile ünlü Zeus Altarı sökülerek Berlin’e taşınmış ve adına müze inşa edilerek burada birleştirilmiştir. Altarın dışında Tanrılar ve devlerin savaşları betimlenirken iç kısmında ise şehrin efsanevi kurucusu Herakles‘in oğlu Telephos‘un hayatından kesitler yer alır. Bugün Pergamon akropolünde yalnızca basamakları kalmıştır. Tepede bir de Roma dönemi İmparator Hadrianus zamanında yapılan Traianus Tapınağı ya da Trayan Tapınağı yer alır. Hadrianus tapınağı ölmeden hemen önce kendisinin yerine onu imparator ilan eden Trajan adına MS 125 yılında yaptırmıştır.
Orta kentte Hera ve Demeter Kutsal alanları, Asklepios Tapınağı, ve 3 Gymnasion yer alır.
08:30 ile 18:30 saatleri arasında açık olan müzeye giriş 2022 yılı itibari ile 75 TL . Ayrıca Müze kart geçerlidir.
Bergama Parşömen ( Pergamon Parchment)
Bergama Antik dönemin en büyük kütüphanelerinden birisine sahipmiş. İskenderiye Kütüphanesi ile yarışır hale gelince Mısır papirüs göndermeyi bırakmış. Antik dönemde yalnızca Nil nehrinde yetişen Cyperius( papirüs) bitkisinden elde edilen kağıt olmayınca muhtemelen II. Eumenes döneminde oğlak derisinden parşömen icat olmuş. Anlamlı bir hediyelik eşya dükkanı arıyorsanız burayı da ziyaret etmelisiniz.
Bergama Gezilecek Yerler Listesine siz de bir şeyler ekleyin
Burayı ziyaret etmiş iseniz aşağıdaki yorum alanında edindiğiniz gözlemleri paylaşarak gezginlerimize yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca [email protected] adresine bu alandaki fotoğraflarınızı gönderin, yayınlayalım.