Ay ile yön bulma
Ay ile yön bulmak birkaç uygulama yaparak öğrenmesi kolaydır. Çünkü ay’ın evreleri Güneş ve Dünya’nın konumu ile birlikte oluşarak bize yönümüz hakkında fikir veren bir pusula gibi çalışır. Ay’ı kullanarak pek çok yöntem ile yön tayini yapılabilir ancak güneşi kullanarak uygulanan yön bulma metodları kadar pratik, akılda kalıcı olmadığı için sizlere burada en basit şekilde Ay ile yön bulma ‘nızı sağlayacak yöntemlerden söz edeceğiz.
Ay’ın hilâl şeklini aldığı evrelerde, ayın hilal çizgisinin en üst ve alt sivri uçlarını bir doğru ile birleştirecek şekilde hayali bir çizgi çizdiğinizi düşünün. Bu çizdiğiniz çizginin üst ucu kuzeyi, alt ucu ise güneyi gösterir. Hilalin sivri uçları sol tarafınızı gösteriyorsa bu uçların baktığı yön doğuyu, diğer taraf da batı yönünü gösterir. Tam tersi bir durum varsa yani hilalin sivri uçları sağınızı gösteriyorsa üst hilal ucu kuzeyi, alt uç güneyi, her iki ucun baktığı yön batıyı, uçların tersi ise doğuyu gösterir.
Ay’a bakarak yön tayini nasıl yapılır?
Ay, güneş batmadan görünüyorsa ışıklı tarafı “Batı”, ay gece yarısından sonra çıktıysa ışıklı tarafı “Doğu” yönünü verir. Ay’ın Güneş’in batışından önce veya gece yarısından sonra görülmesi durumunu baz alarak yön tayini yapıyorsanız. Bu metotla tespit ettiğiniz yönün sağlamasını mutlaka doğada yön bulma metodlarından başka bir tanesi ile birlikte yapmalısınız. Net olarak bilinir ki, insanın yön ve çevre algısı gündüze göre geceleri değişir ve algı gündüze göre daha da düşer. Bu durumdan dolayı içine düşülebilecek hata olasılıklarına karşı önlem almak en doğrusudur. Dünya kendi etrafında batıdan doğuya doğru ve Güneş’in etrafında elips bir düzlem üzerinde döner.
Güneş Batmadan önce görülen Ay
Güneş batmadan önce görülen Ay’ı düşünelim. Ay’ın ışıklı yüzü batıyı verir dememizin sebebi, Güneş batıdan batarken batı yönünde olduğudur ve Ay da Güneşden gelen ışınları yansıttığı için Ay’ın ışıklı yüzü batı yönünü verir. Gece yarısından sonra görülen Ay’ın ışıklı yüzü de doğu yönünü verir. Bunun sebebi de; Güneş gece yarısından sonra Dünya’nın Güneş’in etrafındaki dönüşünden dolayı bir diğer tarafına denk düşer. Güneş gece yarısından sonra bulunduğumuz konumun doğu tarafında olacaktır. Bu duruma göre, gece yarısından sonra görülen Ay’ın ışıklı yüzü doğu yönünü verir.
