Yelkenli yada Motoryatlarda Aborda olmak nedir? Nasıl aborda olunur konusunda derlediğimiz bilgileri ve faydalı olacağını düşündüğümüz videoyu sizlerle paylaşıyoruz.
Aborda olmak nedir?
Aborda olmak teknenizle bir yere yanaşmak demektir.
Nasıl Aborda olunur?
- Motoru çalıştırın.
- Yelkenli bir teknede yanaşma ve ayrılma manevraları motorla yapılır.
- Yelkeni motoru çalıştırdıktan sonra indirin.
- Manevraya başlamadan önce eğer bir ekipseniz görev dağılımı yapın.
- Rüzgar üstünde aborda olmak zor ama ayrılmak kolaydır. Rüzgar altına ise yanaşmak kolaydır, ayrılmak zordur.
- Yanaşırken rüzgarın yönü ve şiddetini, varsa akıntı durumunu, yanaşılacak yeri ve kendi teknenizin özelliklerini değerlendirin.
- Tüm olası aksilikleri düşünün ve alternatif bir B planı oluşturun. “Yanaşamazsak çıkar, alargada demirleriz” gibi. (Alarga: Kıyıdan uzakta, açıkta)
- Dingiyi, eğer kıçtan çekiyorsanız, yanaşılacak yerin karşı taraf bordasına sabitleyin.
- Eğer bir tekneye bordalayacaksanız, diğer tekne sahibi veya kaptanını haberdar edip, izin almak gereklidir.
- Eğer bir yelkenli tekneye bordalıyorsanız, tekne direklerinin ve gurcatalarının olası bir dalga ya da yalpada birbirine çarpmaması için uygun şekilde ayarlayın. Tercihen diğer tekneye ters olarak yanaşın.
- Bordalanacak yerin tekne ile aynı yükseklikte olması tercih edilir. Koltuk halatının 30º’den dik bir açıyla gelmesi, diğer bir deyişle küpeşteye paralel olmaması yüzünden koçboynuzu veya kurt ağzını güverteye tespit eden cıvata ve benzeri bağlantıları zorlaması, ileri durumlarda tamamen kopartması söz konusu olabilir. Yüksek bordalı tekneler veya pontonlara yanaşırken, özellikle de rüzgarlı ve dalgalı sularda çok dikkat etmek, mümkün mertebe bağlanmaktan kaçınmak gerekir.
- Usturmaçalar aborda olunacak tarafa dizilmeli ve uygun yükseklikte asılmalıdır.
- Özellikle sert rüzgar ve dalgalı deniz söz konusuysa, elde balon usturmaçalarla bekleyen birkaç ekip üyesinin güvertede hazır beklemeleri olası bir çarpışma anında, tekne ile çarpılacak aralığa sokarak önlem alabilirler.
Teknenin elleri yoktur usturmaçası vardır
Usturmaçaları aborda olurken stratejik bir şekilde, özenle yerleştirmekte fayda var.
- Tekne, İskele ayakları gibi düz olmayan bir zemine bordalanıyorsa; pasarellayı, usturmaçalar ile zemin arasına sokmak usturmaçaların görevini yerine getirmesini sağlar.
- Önce rüzgarüstü koltuk halatını bağlayın.
- Sahilde halatınızı alacak kimse yoksa, birisinin önceden atlayıp halatı alması ve uygun şekilde bağlaması gerekebilir.
- Sahile verilen halatlar, sahilde anele, baba veya koç boynuzlarına izbarço ile bağlanabilecekleri gibi doblin yapılarak geri alınabilirler.
- Pervane kanatlarının şekli dolayısıyla birçok tekneyi tornistanda iskeleye çeker. Alışıldığında, motorla yanaşırken, özellikle dar yerlerde avantaj olarak kullanılabilecek bir özelliktir.
- Tekne yanaştıktan sonra, açmazlarla ve pürmeçelerle tekne uzun hattının iskele ya da pontona paralel olması sağlanır.
- Yelkenli teknelerin, motorlu teknelerden farklı olarak yelkenlerini indirmiş dahi olsalar; direk, arma ve bordaları sebebiyle rüzgarla temas eden yüzeyi fazladır, bu yüzden rüzgaraltına kolaylıkla sürüklenirler. Yapılacak manevrada bunu hesaba katmak önemlidir.
Rüzgar altı bir iskeleden ayrılırken
Yukarıda rüzgar altında yanaşmak kolay, ayrılmak ise zordur demiştik. Şimdi rüzgaraltında nasıl ayrılabiliriz buna bir bakalım.
- Motorunuzu çalıştırın.
- Teknenin bağlı olduğu tarafta başı usturmaça ile donatın.
- Baştan iskeleye, geriye doğru uzun bir dublin halat alın, bu halat (pürmeçe) hariç tüm halatları çözün.
- İleri yol verin ve teknenin kıçının rıhtımdan uzaklaştığını izleyin.
- Bu aşamada dümeni rıhtımın olduğu tarafa basmak, dümen palası üzerinen geçen suyun etkisi sayeside kıçın uzaklaşmasına yarar sağlar.
- Pürmeçe iyice gerilince rüzgar gücüne göre gazı istediğiniz kadar arttırabilirsiniz.
- Tekne kıçı yeteri kadar açılınca (rüzgarın şiddetine göre yaklaşık 45-60º kadar) tornistan verin ve tekne yürümeye başlayınca baştaki halatı alın.
- Aynı işlem kıç pürmeçe korunur ve teknenin başı tornistan ile açılmaya çalışılırsa da yapılabilir ancak bazı teknelerin şekli itibarıyla kıçları çok geniş ve köşeli olduğu için baş tarafı açmak kadar etkili olamayabilir.
- Bu aşamada eğer varsa baş pervane (bow thruster) başı açmaya çok yardımcı olur.
Yelkenli Teknede tek başına yanaşma ev ayrılma
Yelkenli bir teknede, tek başına yanaşma ve ayrılma konusunda, video içerikte ayrıntılı bilgiler bulacaksınız. Rüzgarlı bir havada, marinadan veya limandan çıkarken, neler yapmanız gerektiğini anlatıyoruz. Yelkenli teknenin bağlı olduğu tonoz ve palamar halatlarının, hangilerinin önce çözüleceğini ve nelere dikkat etmemiz gerektiğini anlattık. İçerikte oldukça sık kullanılan rüzgar üstü ve rüzgar altı Aborda olmak nedir iyi bilmeliyiz. Yelkenli tekneye, rüzgarın geldiği taraf rüzgar üstü, rüzgarın çıktığı taraf ise rüzgar altıdır.
Her tekne, bırakıldığında, rüzgar altı tarafa doğru düşme eğilimi gösterir. Tekne, motor ve rüzgar üstü halat desteği ile ayrılmalıdır. Rüzgarlı bir havada motor desteği olmadan ayrılmak oldukça zor ve risklidir. Tek başına yanaşmak ve ayrılmak için bol pratik yapmalısınız.
Yazıda Kullanılan Terimler Sözlüğü
Küpeşte: Küpeşte teknelerin, iskele ve sancaktaki üst yüzeyine denir. Yelkenciler bu yüzeyde oturarak veya trapez pozisyonu alarak teknenin seyir esnasındaki dengesini sağlar.
Alarga: Kıyıdan uzakta, açıkta
Doblin: Bir halattaki açık halkaya Doblin adı verilir.
Pürmeçe: Tekneyi kıyıya bağlayan halat
Tornistan: Pervaneyi ters çalıştırarak geri gitmek
Aborda olmak nedir
Kaynak: Wikiderya.org
